Big Brother wordt Big Mother
Met de kennis van nu herken je de signalen van de afgelopen jaren. Potjes Wordfeud worden wel begonnen maar niet afgemaakt, de koelkast groeit dicht, afspraken worden vergeten…. Dementie kondigt zich nooit duidelijk aan. Stapje voor stapje werd duidelijk dat ook onze moeder Alzheimer heeft. Inmiddels is de diagnose gesteld.
Samen aanpakken
Mijn moeder zei: 'Ik wil nooit naar een verpleeghuis maar blijven wonen in mijn appartement met uitzicht op de Koppelpoort van Amersfoort.' Iets wat we als kinderen haar ook van harte toewensen. Maar hoe organiseren we dit op een veilige manier? Hoe voorkomen we dat ze vereenzaamt?
Een oogje in het zeil houden Aanpassingen aan de woning zijn de eerste stap. Gelukkig wordt er al elektrisch gekookt. We hangen rookmelders op die via internet aan ons een signaal geven als er iets mis gaat. Maar na tweemaal met een verhoogde hartslag in de auto te zijn gesprongen voor een 'loos alarm' (een iets te lang opgewarmde maaltijd in de magnetron), nemen we samen met mijn moeder, na een fundamentele discussie over privacy versus veiligheid, een besluit: we hangen camera’s op in haar woning. Zo kunnen we meekijken als een rookmelder afgaat, als ze op haar alarmknop drukt of als we geen contact met haar kunnen krijgen over een te lange tijd.
De thuiszorg voeren we op naar tweemaaldaags, we installeren een sleutelkluisje, driemaal per week wordt ze opgehaald om naar de dagbehandeling te gaan in een naburig verpleeghuis, de avondmaaltijden worden wekelijks diepgevroren bezorgd, het huis wordt wekelijks schoongemaakt, de was wordt gedaan, de medicatie gaat in een baxterrol en op het juiste moment komen de juiste pillen in een bakje, voorzien van een alarmsignaal. Boodschappen komen via de boodschappendienst en we spreken met de kinderen af wie wanneer op bezoek gaat.
Het blijft bijsturen, improviseren, pleisters plakken De afstandsbediening van de televisie heeft wel heel veel knopjes en wie heeft ooit bedacht dat een apart kastje voor de televisiezenders handig is voor een ouder iemand? Het huis komt vol te hangen met briefjes met begrijpelijke woorden en tekeningen. Waar liggen de sokken? Hoe gaat de lamp aan en hoe open ik de deur als de bel gaat? Alle afspraken schrijven we op in het grote rode boek, het uitgeschreven geheugen. ’s Avonds laat of ’s morgens vroeg stellen we haar telefonisch gerust als ze zich ergens zorgen over maakt en troosten we haar als ze verdrietig is.
“Onvermijdelijk volgt binnenkort een telefoontje dat ze verdwaald is in de stad.”
Net zoals het bij je kinderen niet merkt dat ze groeien totdat je een foto van een jaar eerder ziet, is ook de achteruitgang van een moeder met Alzheimer ongemerkt, maar onafwendbaar. We proberen de volgende stap steeds weer voor te zijn. Onvermijdelijk volgt binnenkort een telefoontje dat ze verdwaald is in de stad. We bedenken dat een 'AirTag' onder haar rollator ervoor zorgt dat we haar altijd kunnen terugvinden. Ze kan geen stap buiten de deur zetten zonder rollator namelijk...
Verantwoordelijke keuze Big brother wordt een soort Big Mother. Om de autonomie zo lang mogelijk te behouden wordt de privacy behoorlijk ingeperkt. De techniek van de huidige tijd biedt veel voordelen. Maar ook roept constant de vraag op of het ethisch verantwoord is om camera’s of tracking-devices te installeren. We houden ons maar voor ogen dat we het doen uit liefde voor onze moeder en schroeven de 'AirTag' onder de zitting van de rollator. Wat volgt hierna? Dwaaldetectie? In de nacht de voordeur op afstand gesloten houden? Er komt ongetwijfeld een moment dat onze inspanningen tekort schieten en thuis wonen voor onze moeder niet meer verantwoord is. Maar tot die tijd MacGyveren we net als waarschijnlijk duizenden andere mantelzorgers onverstoord door.
↑ Jeroen Osendarp van AG NOVA
